Το τέλος της αθωότητας

Ένα άρθρο που μου άρεσε πολύ! Και σπάνια μου αρέσουν.... Επι τη ευκαιρία να σας πω πως είμαι φανατική θαυμάστρια του Λεβέντ Σενέρ που γράφει στην εφημερίδα ΠΟΛΙΤΗΣ! Διαβάστε τον και δεν θα χάσετε.....

Ρομπέρτο Μπρόντσκι
"Είναι ντροπή. Προκαλούν αηδία. Όχι ακριβώς οι οπαδοί του Πινοσέ, από τους οποίους αναμένονται τιμές και ελεγείες, αλλά οι άλλοι. Προκαλεί αηδία η στήλη του Πάτο Νάβια, ο οποίος λιβανίζει το αναγεννησιακό έργο ενός δικτάτορα που τα αιματηρά του εγκλήματα και η ατιμία του έχουν γίνει ευρέως αποδεκτά από τη διεθνή δικαιοσύνη. Αλλά προκαλούν επίσης αηδία οι συζητητές στο πρόγραμμα «Ανοχή Μηδέν», που εμφανίζονται με τρόπο άτεγκτο απέναντι στη διαφθορά των μεσαίων τάξεων, αλλά και με απέραντη ανοχή όταν αναφέρονται στον Πινοσέ με ευφημισμούς και μικρά βήματα ξιφασκίας. Προκαλούν αηδία τα δελτία ειδήσεων, η στρατιωτική προπαγάνδα, το κιτς της δικτατορίας με τα παλιά της φλάμπουρα, τις αναμνήσεις, τα ανέκδοτα για το πώς έγιναν πλούσιοι, ενώ ένα μέρος του πληθυσμού παρέμενε στην εξορία, στις φυλακές ή τρομοκρατημένο στα σπίτια του. Έτσι, οποιοσδήποτε αλλάζει τη χώρα, Νάβια, την αλλάζει και την κλέβει. Έτσι, οποιοσδήποτε. Τι ντροπή. Το αφιέρωμα της «Σεγούνδα» (Δεύτερης) με την υπογραφή του Γκονζάλο Βιάλ είναι μια αηδία από την αρχή μέχρι το τέλος, όπως και οι συζητήσεις, με τους κυρίους που φοβούνται να αποκαλούν δικτάτορα το δικτάτορα, κλέφτη τον κλέφτη, τρομοκράτη εκείνον που προωθούσε την κρατική τρομοκρατία. Με αμερόληπτα περιστέρια θέλουν να αποχαιρετίσουν εκείνον που τους έφτυσε στο πρόσωπο.

Για ποιο πράγμα μιλούν αυτοί οι γελοίοι ισορροπιστές; Τι χώρα είναι αυτή, στην οποία προκαλεί αηδία η ανάγνωση των εφημερίδων, η παρακολούθηση της τηλεόρασης, η ακρόαση του ραδιοφώνου; Γιατί συμφωνούν όλοι να γίνει σεβαστή η εγκληματική ανάμνηση ενός τυράννου; Ποιο σύνδρομο κουβαλούν για να το αφήσουν στην ιστορία, δηλαδή στους άλλους, μια καταδικαστική απόφαση που τα δικαστήρια έκλεψαν για ακόμη μια φορά, όπως ο Κάρλος Σέρδα ορθώς υπογράμμισε κατά τη διάρκεια της νεκρώσιμης οπερέτας.

Γιατί περί αυτού πρόκειται. Ο Αουγκούστο Πινοσέ πέθανε στις 10 Δεκεμβρίου, μες στην απόλυτη ποινική ασυλία και μόνο ο Βελισάριο Βελάσκο, άκου να δεις, μπόρεσε να καθοδηγήσει την κοινή γνώμη, με τρόπο εναρμονισμένο με τα αισθήματα της μεγάλης πλειοψηφίας και αν μη τι άλλο, τουλάχιστον με τις αξίες που υποτίθεται ότι στηρίζουν τη δημοκρατία· σεβασμός προς τη μειοψηφία, ελευθερία έκφρασης, ελεύθερες και με πληροφόρηση εκλογές, διαφάνεια και εντιμότητα στις δημόσιες δαπάνες. Ο Πινοσέ έμεινε στην ίδια τάξη σ' όλα αυτά τα μαθήματα για το Κράτος, αλλά έλα που ο γάιδαρος τιμάται γιατί είναι ξεροκέφαλος. Κοιτάξτε δημοκρατία που μας άφησε. Μια αηδία, μια ντροπή για όλους.

Αντίθετα με αυτά που μπορεί να σκέφτονται όσοι ακόμα διαβάζουν αυτή τη στήλη, ο θάνατος του Πινοσέ δεν με ανακουφίζει σε τίποτε. Η απώλεια, όχι ζωών, αλλά κοινών αξιών για να συμφωνήσει ή να διαφωνήσει κανείς, δεν ξεπερνιέται, όπως το έχουμε δει αυτές τις μέρες. Δεν έσπασε η δημοκρατία με τον Πινοσέ, όπως λένε οι συζητητές της αριστεράς και της δεξιάς. Έσπασε μια χώρα, ο χώρος της κοινής λογικής και της διαύγειας για να ξεχωρίσει κανείς τι είναι το σωστό από το ανήθικο, ο χώρος του άλλου τέλος πάντων. Τώρα το βλέπουμε. Κανένας δεν θα μας επιστρέψει αυτό που χάθηκε κάτω από την μπότα.

Τι θέλετε; Γεννήθηκα το '57, μορφώθηκα σε μια αντιπροσωπευτική δημοκρατία, ο πατέρας μου ήταν κομμουνιστής και με έπαιρνε στις διαδηλώσεις του Φρέι Μοντάλβα για να μου μάθει να ακούω διαφορετικές από τις δικές του απόψεις. Στα 15 τελείωσε το μάθημα. Ανήκω, σύμφωνα με μια σφυγμομέτρηση που δημοσίευσε πρόσφατα η «Τερσέρα», σ' εκείνη τη μειοψηφία του 20% του πληθυσμού που ξέρει να ξεχωρίζει μεταξύ ενός δικτάτορα και ενός προέδρου, ενός στρατιώτη και ενός εγκληματία, μεταξύ ενός ανθρώπου που γαβγίζει και ενός άλλου που σκέφτεται, μεταξύ ενός γλείφτη και ενός φιλελεύθερου. Είμαστε μειοψηφία στη χώρα, δίχως αμφιβολία. Και με μεγάλη υπερηφάνεια. Υποθέτω πως για αυτή τη μειοψηφία δεν είναι η ώρα να γιορτάσει, ούτε να κλάψει το θάνατο του Πινοσέ. Είναι η ώρα της αηδίας και της ντροπής".

* Ο Ρομπέρτο Μπρόντσκι είναι Χιλιανός διανοούμενος, συγγραφέας, σεναριογράφος, δημοσιογράφος και κυρίως ένας δραστήριος πολίτης.