21 August, 2007

ΑΝΑΡΧΙΣΜΟΣ VS ΕΠΙΒΟΛΗ ΕΞΟΥΣΙΑΣ

Αν κάποιος προσπαθούσε να δώσει ένα ορισμό για το τι είναι ο κόσμος, αν κοιτούσε την αντανάκλαση του κόσμου σε ένα μαγικό καθρέφτη, αλήθεια τι θα έβλεπε? Αυτός ο κόσμος είναι μια πηγή ενέργειας χωρίς αρχή, χωρίς τέλος, με διερχόμενες δυνάμεις. Πρόκειται δηλαδή για μια θάλασσα δυνάμεων, όπου αυτές συνυπάρχουν μεταξύ τους και όλες διέπονται από την ισχυρότερη εξ αυτών, τη δύναμη της εξουσίας. Εγώ, εσύ και ο άλλος ζούμε μια αέναη πάλη επικράτειας και απόκτησης εξουσίας. Κάθε στόχος, κάθε σκοπός, κάθε πρόθεση, επιθυμία και προσδοκία διέπεται από τη θέληση για εξουσία.

Σε αυτό τον κόσμο πρωταρχικό μας μέλημα δεν είναι απλά η συνέχιση της ζωής, αλλά η κυριαρχία έναντι των άλλων. Επομένως, αν η ζωή μας διέπεται με μοναδικό γνώμονα τη θέληση για εξουσία, αυτό σημαίνει πως έχουμε 2 κατηγορίες ανθρώπων: τους εξουσιαστές και τους υποταγμένους. Έχουμε μια εξωτερική και εσωτερική διαμάχη επιβολής και υπακοής. Ο διαχωρισμός αυτός έγκειται στο γεγονός πως ο δυνατός εξουσιαστής είναι σε θέση να αναλάβει ρίσκα, ευθύνες και να πάρει αποφάσεις, ενώ στην αντίπερα όχθη βρίσκεται ο υπάκουος δούλος που ακολουθεί και εφαρμόζει αυτές τις αποφάσεις. Εφόσον, όμως, έχουμε δύο αντίθετες δυνάμεις, από την μια την κυριαρχία και από την άλλη την υποταγή, όπου υποταγή στη συγκεκριμένη περίπτωση θεωρείται η απουσία δύναμης, τότε μπορεί να υπάρξει αντιστροφή δυνάμεων και ο υπάκουος δούλος να γίνει ισχυρός εξουσιαστής, καθώς και το αντίστροφο. Ο υπάκουος δούλος εξαιτίας της υποταγής που βιώνει δηλητηριάζει την ψυχή του με μίσος για τον εξουσιαστή του και ονειρεύεται τη δύναμή του. Όταν καταφέρει να αποκτήσει τη δύναμη αυτή, τότε αρχίζει να φέρεται όπως ο εξουσιαστής και μπορεί να αποδειχτεί είτε καλός φίλος, εφόσον δεν κινδυνεύει η κυριαρχία του, είτε δυνατός εχθρός αν η εξουσία που διακατέχει δεν έχει ακόμα εξασφαλιστεί ή έστω σταθεροποιηθεί.

Στον πιο πάνω διαχωρισμό είναι καλό να υποδείξει κανείς πως η ηθική δεν έχει καμία υπόσταση διότι πολύ απλά δεν υπάρχει. Δεν υπάρχει διαχωρισμός μεταξύ καλού ή κακού. Ο μόνος ορισμός που μπορεί να θέσει κάποιος είναι ότι καλό θεωρείται οτιδήποτε αυξάνει την εξουσία μας και κακό όλα όσα πηγάζουν από το αίσθημα της αδυναμίας. Σε συνάρτηση με αυτό, ευτυχία μπορεί να προσδιοριστεί ως η συνεχόμενη αύξηση της δύναμης και η υπέρβαση των όποιων εμποδίων.

Ηθικά κριτήρια δεν υπάρχουν εφόσον οι διαφορετικές ανάγκες, φοβίες, επιθυμίες και προσδοκίες διαφορετικών ανθρώπων, διαφορετικών εποχών, δημιουργούν διαφορετικές προσεγγίσεις κάθε φορά για το τι είναι ηθικότητα. Για παράδειγμα αυτό που θεωρείτο ηθικά σωστό στην ελληνορωμαϊκή εποχή, θεωρείται ανήθικο στο χριστιανισμό. Επομένως, θα μπορούσε να μιλήσει κανείς για την υπεροχή του φύσει δικαίου έναντι του νόμω δικαίου, που εσφαλμένα υιοθετείται από κάποιους. Ο άνθρωπος λόγω της επιθυμίας για επιβολή δημιουργεί νόμους ανάλογα με τις εκάστοτε ανάγκες της εποχής του (φύσει δίκαιο). Συνεπώς, δεν υπάρχει ένας και μοναδικός νόμος που διέπει την ηθική μας οντότητα (νόμω δίκαιο), αλλά η ανάγκη μας για δημιουργία νόμων, ώστε να μπορέσει να επιβληθεί ο ισχυρός στον αδύνατο. Οι νόμοι και η δικαιοσύνη είναι δημιουργήματα των δυνατών που αναζητούν την κατοχύρωση της δύναμής τους. Οι πράξεις αυτές καθαυτές δεν έχουν σημασία, σημασία έχει ποιος είναι ο αυτουργός των πράξεων αυτών. Ακόμη και ο χριστιανισμός είναι ένα δημιούργημα των ιερέων, ώστε να εξουσιάζουν το ποίμνιό τους, και να γεφυρώνουν το χάσμα μεταξύ τους. Ακόμη και όταν κάποιος πάει ενάντια στα δικά του συμφέροντα για να βοηθήσει κάποιον άλλο, η πράξη του αυτή δεν είναι αλτρουιστική, διότι δεν υπάρχουν πράξεις που να μην πηγάζουν από εγωιστικά κίνητρα, όπως π.χ. αφενός βοηθώ κάποιον για να επιδείξω τη δύναμή που κατέχω, ότι εγώ μπορώ να βοηθήσω, αφετέρου διότι πιστεύω πως με την πράξη μου αυτή εξασφαλίζω θέση στον παράδεισο (βλ. χριστιανισμός). Υποσυνείδητα, οι αλτρουιστικές πράξεις διασφαλίζουν την ασφάλεια των ωφελημάτων τους και αποφεύγουν τα μειονεκτήματα που θα δημιουργούσε η συγκεκριμένη περίσταση, συνειδητά ή ασυνείδητα, άμεσα ή έμμεσα.

Το αίσθημα της ελευθερίας της επιλογής υπάρχει, αλλά όχι η πραγμάτωσή της. Η συνείδηση που νομίζουμε ότι διέπει κάθε πράξη και κάθε σκέψη μας δεν είναι παρά ένα μέσo επικοινωνίας προς το όφελος της κοινωνικής μας ενσωμάτωσης και αποδοχής.


Αυτή η θεωρία θα μπορούσε να αναρωτηθεί κανείς αν είναι ο πατέρας της αναρχίας, η γενεσιουργός αιτία του αναρχισμού ή ο πολέμιος αντίπαλός της, ο εχθρός που πρέπει να νικηθεί πάση θυσία? Ο αναρχισμός δεν αναγνωρίζει καμία εξουσία και κανένα νόμο, διότι η εξουσία αυτή κατατρώει και εκμεταλλεύεται τον απλό πολίτη, που γίνεται έρμαιο των καπιταλιστικών δυνάμεων. Πρόκειται για ένα πόλεμο μεταξύ αναρχικών και διοικούντων. Αυτόματα, ο αναρχισμός αναγνωρίζει τη δίψα κυριαρχίας που διέπει κάθε ανθρώπινο ον, διακηρύσσοντας πως αυτή η δίψα πρέπει να σβήσει και αυτό θα επιτευχθεί μόνο με την απάλειψη κάθε εξουσίας και νόμου.

Έχουμε ένα φαύλο κύκλο όπου κάποιοι προσπαθούν να διακόψουν τα δεσμά τους, αναγνωρίζοντας πως τα δεσμά αυτά είναι τα ίδια που διέπουν την ανθρώπινη υπόσταση. Επομένως, εφόσον κάποιος πάει ενάντια στη φύση του, η λέξη που θα μπορούσε κάποιος να χρησιμοποιήσει για να περιγράψει τον αναρχισμό είναι η επανάσταση. Μια πρωτοφανής επανάσταση, όπου το χάος ξεπηδάει σαν φλόγα και φέρνει στο μυαλό την καινούρια ιδέα αλληλοσυγκρουόμενων συμφερόντων. Μια επανάσταση όπου τα άτομα αυτά βρίσκονται σε ένα αδιάκοπο πόλεμο μεταξύ τους, και που δεν μπορούν να καταφέρουν να φτάσουν σε αρμονία, σπάζοντας τα όποια όρια έχουν τεθεί. Πρόκειται για μια ιδέα που προσπαθεί να υπερβεί τα όρια της ανθρώπινης πραγμάτωσης και να δημιουργήσει μια καινούρια ποιότητα ανθρώπων. Και αυτό είναι που κάνει την αναρχία μια ιδέα τόσο μοναδική, που μόνο το χάος, μπορεί να καταλάβει τις όποιες διαστάσεις της. Η αναρχία δεν μπορεί ποτέ να πραγματωθεί αλλά είναι το φως που θα ακολουθούν οι επαναστάτες οδεύοντας προς αυτήν. Θα την προσδιορίζουν αλλά δεν θα μπορούν να την αγγίξουν. Ο αναρχισμός δεν είναι τίποτα άλλο από μια αέναη εσωτερική πάλη για κατεδάφιση της εξουσίας με ένα όμως αδιαπραγμάτευτο όρο. Η απαλλαγή από κάθε μορφής εξουσίας, η εξάλειψη κάθε παντοδυναμίας ιδιωτικής και κρατικής, δεν πηγάζει από ένα πείσμα ενάντια στο νόμο της ανθρώπινης εξέλιξης, δεν πηγάζει από μίζερα συναισθήματα παραίτησης και αδυναμίας, και οπωσδήποτε δεν πηγάζει από ένα κρυφό πόθο για αντιστροφή των ρόλων σε ένα παιχνίδι επιβολής και υποταγής. Αντίθετα, πρόκειται για ένα όραμα: η επικράτηση μιας επανάστασης που δημιουργήθηκε για να καταστρέψει τον ίδιο της τον εαυτό, νικώντας τον στο δικό του παιχνίδι, με μια επιβράβευση Η ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΑΠΟ ΑΙΣΘΗΜΑ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΠΡΑΞΗ ΚΑΙ ΥΠΟΣΤΑΣΗ…

4 comments:

Διαπορος said...

Δηλαδή λες οτι είναι στη φύση του ανθρώπου να εξουσιάζει και να εξουσιάζεται? και οτι όποιος πάει κόντρα σ'αυτό, πάει κόντρα στη φύση του ανθρώπου?... αυτοί που πάνε κόντρα δλδ είναι γιατί θέλουν να καταλάβουν την θέση των εξουσιαζομένων?... ε μ'αυτή τη λογική, δεν έχει νόημα καμία αντίσταση.Πιο εύκολα διυσδύεις σε εξουσιαστικές θέσεις σήμερα παρά αντιδράς, οπότε γιατί να μην επιλέξει κάποιος τον εύκολο δρόμο μ'υτή τη λογική? ή μήπως "προς το όφελος της κοινωνικής μας ενσωμάτωσης και αποδοχής" ???

Φωτεινή

Rakuneta said...

oxi den enow ayto.

katakriveia to mono pou theloume ine na eksousiazoume. its the will to power. anagkastika kapoioi eksousiazontai dioti den mporoun oloi na ine eksousiastes. omws epivoulevontai tin thesi tou allou. koitakse girw sou pantou ine thema eksousiasmou.... des tis epiloges sou pio vathia k tha deis oti ola kinountai the vasi to prisma the will to power. akoma k ena mwro pou klaiei ine mia prospatheia epivolis wste na ginei to diko tou....

oson afora ton anarxismo, pote den mporei na iparskei me vasi ton pio panw sisxetismo (vl. kai kratikes mixanes, organismoi, sistimata, ola kinountai me vasi ierarxias). kapioi tha odeuoun pros ton anarxismo alla den tha ton kataktisoun pote. den tha mporesei pote san sistima na iparki logw tis anthrwpinis fisis....

Διαπορος said...

Μ'αυτή την ένοια έχεις δίκιο ποιος θέλει να εξουσιάζεται! κι εγώ δεν θα'θελα να μ'εξουσιάζουν αλλά ν'αποφασίζω εγώ για θέματα που αφορούν εμένα, αν κατάλαβα καλά τι θέλεις να πείς... αλλά αυτό δεν θα το ονόμαζα εξουσία, αλλά δικαίωμα...
Για τον αναρχισμο δεν ξέρω αν ποτέ μπορεί να υπάρξει, δεν ξέρω απόλυτα τι είναι αναρχισμός, και σίγουρα με τις συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί σήμερα φαίνεται πολύ δύσκολο(το λιγότερο).Αυτό ποου ίσως μπορούσε να γίνει είναι να προσπαθούμε καθημερινά να σκεφτόμαστε όσο το δυνατόν ανεπιρέαστοι γίνεται απο άλλους παράγοντες που μας βομβαρδίζουν το μυαλό καθημερινά (πρέπει, ιδεολογίες, "σωστά", ατομικό συφέρον...).

Φωτεινή

Rakuneta said...

an thes na deis to ithos kapoiou anthrwpoy, dwstou eksousia...

dikaios den eine aytos poy den adikei alla aytos poy enw mporei na adikisei den to kanei...

i ennoia twn dikaiwmatwn, kai twn kathikontwn, dioti otan kapoios mila gia dikaiwmata, prepei taytoxrona na mila kai gia kathikonta, den sxetizontai me tin enoia tis eksousias.

h eksousia eine mia kapws enstiktwdis simperifora tha elega. mas aresei na epivalomaste k na epikratoume, ine to aisthima tou dinatou kai tou adinatou. oi opoies epiloges mas ginontai sixna gia ti thesi mas stin koinwnia (spoudes, gamos, spiti ktl). se kapoies periptwsis pou kapoios p.x. erwteyetai ton mi anamenomeno idaniko gkomeno, den paei kontra sti fisi tou gia epivoli. alla apenantias prospathei na epivlithi ston koinwniko perigiro!

ara exoume dio tropous epivolis: ton koinwniko kai ton antikoinwniko mi simvatiko.pali omws milame gia epivoli-epikratisi.

o oros eksousia den ine aparaititws kati kako... ine i prospatheia mas na diatirisoume tis thesis mas k na proaxthoume!
oloi kinoumaste me vasi ta proswpika mas simferonta. ise esi enantion tou allou...

edw oikogenies den miliountai gia diafwnies.... its the will to power... estw k an emis pisteyoume pws iperaspizomaste ta dikaiwmata mas... allwste den ine oloi ayto pou pisteyoun? tis plistes fores enoeitai...